گزارش کوتاه نظارت بر روند درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا در شفاخانه‌های افغان‌ـ‌جاپان و محمدعلی جناح
گزارش کوتاه
نظارت بر روند درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا در شفاخانه‌های افغان‌ـ‌جاپان و محمدعلی جناح
دفتر ساحوی کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در کابل به دلیل قرنطین و محدودیت گشت‌وگذار در ولایت کابل، بر روند درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا در شفاخانه‌های افغان‌ـ‌جاپان و محمدعلی جناح از طریق رسانه‌های دیداری و شبکه‌های اجتماعی از تاریخ 17 تا 28 جوزا نظارت کرده است. در مجموع ناظران کمیسیون کمبود بالون آکسیجن، بی‌نظمی و ناکارآمدی در پرستاری مناسب از بیماران را مهم‌ترین مشکلات موجود در این شفاخانه‌ها یافته‌اند.
یادآوری: بر وضعیت موجود در شفاخانه افغان‌ـ‌جاپان از تاریخ 17 تا 22 و شفاخانه محمدعلی جناح از تاریخ 24 تا 28 جوزای 1399 نظارت شده است.
وضعیت موجود در شفاخانه افغان‌ـ‌جاپان
یکم: پایین بودن ظرفیت تشخیص ماشین PCR[1]
به گفته رئیس شفاخانه روزانه به‌طور میانگین تعداد 350 تا 400 تن به منظور نمونهگیری به این شفاخانه مراجعه می‌کنند؛ اما ماشین PCR موجود در آن در 24 ساعت ظرفیت آشکارسازی نتیجه حداکثر 210 نمونه را دارد.
دوم: کمبود بالون آکسیجن
کمبود بالون آکسیجن مشکل دیگری بود که شهروندان از آن شاکی بودند. به تاریخ 22 جوزا تعداد 200 بالون آکسیجن به این شفاخانه آورده شده بود که به هیچ‌وجه کافی نبود. به گفته مسئولان این شفاخانه با توجه به شمار بیماران بستری در آن (130 تن)، در 24 ساعت به 500 تا 550 بالون آکسیجن نیاز دارند. به بیان رئیس شفاخانه به بیماران نیازمند، باید همواره آکسیجن تازه داده شود. به همین دلیل برای 130 تن بیمار به 500 تا 550 بالون نیاز دارند.
سوم: کمبود ابزار نظارت بر علایم حیاتی
تعداد این ابزارها محدود است و وزارت صحت عامه وعده کرده است که تا 15 ماه جون تعداد کافی از این ابزارها را در اختیار شفاخانه قرار دهد.
چهارم: ناکارآمدی در پرستاری مناسب و کافی از بیماران، به دلیل کمبود کارمند صحی
از مشکلات دیگری که شهروندان از آن شکایت داشتند، ناکارآمدی در پرستاری مناسب از بیماران به دلیل کمبود کارمند صحی بود. این موضوع مستندسازی شد. به گفته سرطبیب شفاخانه ظرفیت و امکانات موجود در آن را متناسب با تعداد مراجعان نیست و به همین دلیل در برخی موارد آنها از عرضه خدمات در این شفاخانه شاکی‌اند.
نکته مثبت: ابزارهای محافظتی و دیگر مواد و ابزارهای بهداشتی نظیر ماسک به قدر کافی موجود بود.
نتیجه‌بخشی نظارت پیشین کمیسیون بر شفاخانه افغان‌ـ‌جاپان
- در نظارت پیشین کمیسیون (30 حمل 1399) بر این شفاخانه، مهم‌ترین مشکل نبود و نصب نبودن نرم‌افزار تشخیص کویدـ19 در ماشینPCR این شفاخانه تشخیص داده شده بود. این‌بار دیده شد که آن نرم‌افزار در ماشین PCR این شفاخانه نصب است و در 24 ساعت ظرفیت تشخیص 210 نمونه را دارد.
- کمبود ابزارهای محافظتی مشکل دیگر بود که در نظارت قبلی شناسایی شده بود؛ دیده شد که این مشکل نیز برطرف شده است.
وضعیت موجود در شفاخانه محمدعلی جناح
یکم: کمبود بالون آکسیجن
در هفته گذشته (از 24 تا 27 جوزا) شهروندان از مشکل کمبود آکسیجن در این شفاخانه به‌شدت شکایت داشتند. این موضوع مستندسازی شد. در گفتگو با رئیس شفاخانه او گفت به تاریخ 27 جوزا تعداد 2000 بالون آکسیجن به شفاخانه آورده شده است و به این ترتیب مشکل کمبود آکسیجن رفع شده است. درخور یادآوری است اکنون در این شفاخانه تعداد 85 بیمار کویدـ19 بستری‌اند که برای این تعداد بیمار 450 بالون آکسیجن در 24 ساعت نیاز است.
دوم: بی‌نظمی و ناکارآمدی در پرستاری مناسب از بیماران
شهروندان از بی‌نظمی و ناکارآمدی در پرستاری مناسب از بیماران شکایت داشتند. این موضوع مستندسازی شد. به گفته رئیس شفاخانه در هفته‌های قبل این مشکل وجود داشته و اکنون رفع شده است. درخور یادآوری است که تعداد کارمند صحی اختصاص‌‌یافته به بخش کویدـ19 در شفاخانه محمدعلی جناح، 230 تن بودند که از آن میان 35 تن داکتر، 56 تن نرس/پرستار و 139 تن دیگر کارمند خدماتی بودند. با توجه به تشکیل موجود در این شفاخانه، باید خدمات صحی با‌کیفیت به مردم عرضه شود.
نکته مثبت: ابزارهای محافظتی و مواد و ابزارهای بهداشتی نظیر ماسک، مایع ضد عفونی، صابون و دست‌کش به قدر کافی موجود بود.
یادآوری: روزانه تعداد 30 تا 50 تن از بیمارانی که وضع‌شان وخیم است و باید تحت مراقبت‌های صحی قرار گیرند، به شفاخانه مراجعه می‌کنند؛ اما آمار عمومی مراجعان به منظور آزمایش و نمونهگیری کویدـ19 تاکنون به دست ما نرسیده است.
پیشنهادها:
- وزارت صحت عامه برای رفع کمبود آکسیجن در شفاخانه افغان‌ـ‌جاپان اقدام کند تا بیماران بهتر درمان شوند و شهروندان به خدمات صحی با‌کیفیت دسترسی بیشتر داشته باشند.
- ناکارآمدی در پرستاری مناسب از بیماران به دلیل کمبود پرسونل صحی در شفاخانه افغان‌ـ‌جاپان، به دسترسی شهروندان به خدمات صحی با‌کیفیت آسیب زده است. بنابراین وزارت صحت عامه به منظور حل مشکل در این زمینه اقدام کند.
- بی‌نظمی و ناکارآمدی در پرستاری مناسب از بیماران در شفاخانه محمدعلی جناح باعث شکایت مردم شده است و به حق دسترسی شهروندان به خدمات صحی با‌کیفیت آسیب زده است. بنابراین وزارت صحت عامه به منظور حل مشکل در این بخش اقدام کند.
- مسئولان شفاخانه محمدعلی جناح ابراز کردند که برای حل مشکل کمبود آکسیجن، سیستم آکسیجن این شفاخانه مرکزی شود (آکسیجن از طریق لوله‌کشی به دسترس تمام بخش‌های مورد نیاز قرار داده شود) تا این مشکل به‌طور بنیادی رفع شود. وزارت صحت عامه برای بررسی این پیشنهاد و حل مشکل اقدام کند.
[1]. اساس PCR (Polymerase Chain Reaction) بر کاپی‌برداری از سکانس DNA و RNA نمونه مورد نظر است که بر این اساس می‌توان بیماری‌های مختلفی از جمله بیماری‌های خونی و ژنتیکی مانند بتا تالاسمی، آنمی سیکل سل، سیستیک فیبرویس و کویدـ19 و غیره را تشخیص داد.